Vita Karoli Magni

(Жизнь Карла Великого)


Автор: Einhardus (Эйнхард)

Труд:

Жизнеописание Карла Великого. Предположения о времени возникновения колеблются между временем сразу после смерти Карла в 814 г. и 830-ми годами.

Рукописи - Mss.

см. Edd. Holder-Egger, pp. xvii-xxv

O. Holder-Egger, Zur Ueberlieferung von Einhards Vita Karoli Magni, Neues Archiv der Gesellschaft fuer aeltere deutsche Geschichtskunde, 37, 1912, 393-414

K. O. Mueller, Bruchstuecke einer neuen Handschrift der Vita Caroli Magni, Zeitschrift des Aachener Geschichtsvereins, 36, 1915, 188-192

A. Huyskens, Eine Handschrift der Vita Caroli Magni aus Cornelimuenster, Zeitschrift des Aachener Geschichtsvereins, 36, 1915, 192-194

H. Hoffmann, Buchkunst und Koenigtum im ottonischen und fruehsalischen Reich, MGH Schriften, 30/1, 1986, 221 Wien, OEsterr. Nationalbibl., 510, aus Lorsch

H. Reimitz, Ein karolingisches Geschichtsbuch aus S. Amand. Der Codex Vindobonensis palat. 473, в Text – Schrift – Codex. Quellenkundliche Arbeiten aus dem Institut fuer OEsterreichische Geschichtsforschung, cur. H. Weigl – Ch. Egger, в Mitt. Inst. oesterr. Geschforsch., Ergaenzungsband 35 (2000) 34-90 Vita Karoli c. 18-33, Rez. B1* Waitz

M. Tischler, Einharts Vita Karoli. Studien zur Entstehung, UEberlieferung und Rezeption, MGH Schriften, 48, Hannover 2001,

H. Hoffmann, Schreibschulen des 10. und des 11. Jahrhunderts im Suedwesten des Deutschen Reiches, MGH Schriften, 53/1, 2004, 123 Einsiedeln, Stiftsbibl., cod. 323

Факсимиле - Facs.

Einhard, Vita Karoli Magni. Faksimileausgabe im Originalformat der Vita Karoli Magni aus Codex Vindobonensis 529 (Folio 1 - 13) der Oesterreichischen Nationalbibliothek, cur. W. Milde – Th. Wurzel, Graz 1991

Издания - Edd.

Hermannus a Nuere, Vita et gesta Karoli cognomine Magni, Francorum regis fortissimi et Germaniae suae illustratoris authorisque optime meriti, Coloniae 1521, bei Johannes Soter

в AA. SS., Ian., 2 (1643) 877-887

в AA. SS., Ian., 2 (1863, 3. изд.) 493-503

в Rec. hist. Gaules, 5 (1744, 1869, 3. изд.) 88-103

G. H. Pertz, MGH SS., 2, 1829, 443-463

G. Waitz, Einhardi Vita Karoli Magni, MGH Script. rer. Germ., 25, 1880, 4. изд., по изд. Пертца

A. Teulet, Einhardi opera, I, Paris 1840, pp. 2-115

в Migne, PL, 97, coll. 25-62

в Jaffe, Bibl., 4 (1867) 509-541

O. Holder-Egger, Einhardi Vita Karoli Magni, MGH Script. rer. Germ., 25, 1911, 6. изд.

H. W. Garrod – B. B. Mowat, Einhard's Life of Charlemagne, Oxford 1915

L. Halphen, Eginhard. Vie de Charlemagne, в Class. hist. Fr. M.A., 1, Paris 1923 1938, 2. изд., 1947, 3. изд.

R. Rau, Quellen zur karolingischen Reichsgeschichte (Fontes ad historiam regni Francorum aevi Karolini illustrandam). Bd. 1: Die Reichsannalen. Einhard: Leben Karls des Grossen. Zwei Leben Ludwigs. Nithard: Geschichten, в Ausgew. Quell., 1 (1955) 164-210 из изд. Хольдер-Эггера

C. A. Rapisarda, Vita dell'imperatore Carlo Magno, Catania 1963 по изд. Хальфена

см. Facs. Milde – Wurzel, pp. 49-66 aus Hs. Wien, Oesterr. Nationalbibl., 529

http://www.thelatinlibrary.com/ein.html электронный текст

Переводы - Transl.

Нем.

H. Althof, Das Leben Karls des Grossen von Einhard, in Bibliothek der Gesamtliteratur des In- und Auslandes, 723, Halle 1893

O. Abel, Einhard. Kaiser Karls Leben, в Geschschr. dt. Vorz., 16 (1888) перераб. W. Wattenbach (1893, 3. изд.), заново составлено A. Heine, Einhard, Das Leben Karls des Grossen, в Historiker des deutschen Altertums, Essen 1986, наряду извлечениями из: Der Moench von St. Gallen, Ueber die Taten Karls des Grossen

M. Tangl, Einhard. Kaiser Karls Leben, в Geschschr. dt. Vorz., 16 (1920, 4. изд.)

см. Edd. Rau параллельно с лат. текстом

E. S. Firchow, Einhard. Vita Karoli Magni. Das Leben Karls des Grossen, в Reclams Universalbibliothek, 1996, Stuttgart 1968

см. Facs. Milde – Wurzel, pp. 69-90

Англ.

W. Glaister, Life of the Emperor Karl the Great, London 1877

S. E. Turner, Einhard: The Life of Charlemagne, o.O. 1880 переиздание cur. S. Painter, Ann Arbor 1960

A. J. Grant, Early Lives of Charlemagne, London 1905, переиздание 1922, 1966

L. Thorpe, Two Lives of Charlemagne, в Penguin classics, 213, Harmondsworth 1969, переиздание 2003

L. Thorpe, Einhard the Frank. The life of Charlemagne, London 1970

E. S. Firchow – E. H. Zeydel, Einhard. Vita Karoli Magni. The life of Charlemagne, Miami 1972 параллельно с лат. текстом

P. E. Dutton, Charlemagne’s Courtier. The complete Einhard, Peterborough – Ontario 1998

Фр.

H. Vinet, Eginard, La vie du Roy et Empereur Charle-Maigne, Poitiers 1546

A. Teulet, Einhardi opera, II, Paris 1843

Итал.

см. Edd. Rapisarda параллельно с лат. текстом

G. Bianchi, Eginardo. Vita di Carlo Magno, в Omikron, 11, Roma 1980

Польск.

J. Parandowski, Einhard. Zycie Karola Wielkiego, Varszawa 1935, pp. 19-87 переиздано в Bibl. Narod., Seria II, 59 (1950)

Литература - Comm.

см. Edd. Holder-Egger

Manitius, I (1911) 639-646

см. Transl. Parandowski (1935) 3-15

A. Gieysztor, см. Edd. Parandowski (1950) v-xxxiv

E. SchUebert, Studien zur Einhardsfrage, Halle (Diss.) 1952

H. Beumann, Topos und Gedankengefuege bei Einhard, Archiv fuer Kulturgeschichte, 33, 1951, 337-350 переиздано в H. Beumann, Ideengeschichtliche Studien zu Einhard, Darmstadt 1962, pp. 1-14

Wattenbach – Levison – Loewe, II (1953) 266-278 об Vita Karoli pp. 253-255, 272 sqq., с библиографией

H. Loewe, ‘Religio christiana’, Rom und das Kaisertum in Einhards Vita Karoli Magni, Storiografia e storia. Studi in onore di Eugenio Dupre Theseider, Roma 1974, 1-20

W. S. M. Nicoll, Some Passages in Einhard’s Vita Karoli in Relation to Suetonius, Medium Aevum, 44, 1975, 117-120

A. de Mandach, Le probleme de la presence de Roland a la defaite pyreneenne de 778. Pour une nouvelle edition critique de la “Vita Karoli”, La chanson de geste et le mythe carolingien. Melanges Rene Louis, I, Saint-Pere-sous-Vezelay 1982, 363-378

H. Loewe, Die Entstehungszeit der Vita Karoli Einhards, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters, 39, 1983, 85-103

A. Gauert, Noch einmal Einhard und die letzten Merowinger, Institutionen, Kultur und Gesellschaft im Mittelalter. Festschrift fuer Josef Fleckenstein zu seinem 65. Geburtstag, Sigmaringen 1984, 59-72

N. Staubach, “Cultus divinus” und karolingische Reform, Fruehmittelalterliche Studien, 18, 1984, 563-572

H. Wolter, Intention und Herrscherbild in Einhards Vita Karoli Magni, Archiv fuer Kulturgeschichte, 68, 1986, 293-317

W. Berschin, Biographie und Epochenstil im lateinischen Mittelalter, III, в Quellen und Untersuchungen zur lateinischen Philologie des Mittelalters, 10, Stuttgart 1991, pp. 199-220

B. Lundt, Kaiser Karls dritter Koerper. Praesenz und Dominanz des Herrschers im Spiegel der Vita Einhards und im sogenannten Volksbuch, Von Aufbruch und Utopie. Perspektiven einer neuen Gesellschaftsgeschichte des Mittelalters. Fuer und mit Ferdinand Seibt aus Anlass seines 65. Geburtstages, cur. B. Lundt – H. Reimoeller, Koeln – Weimar – Wien 1992, 131-154

M. Innes, R. McKitterick, The writing of history, Carolingian Culture: Emulation and Innovation, cur. R. McKitterick, Cambridge 1994, 203-208

M. S. Kempshall, Some Ciceronian models for Einhard’s life of Charlemagne, Viator, 26, 1995, 11-37

W. Heilmann, Das Gewicht der Macht. Zum Fortwirken roemischer Traditionen in Einhards Vita Karoli Magni, Antike und Abendland, 43, 1997, 145-157

K. H. Krueger, Neue Beobachtungen zur Datierung von Einhards Karlsvita, Fruehmittelalterliche Studien, 32, 1998, 124-145 в 823 г. составленное к рождению Карла Лысого

J. Meyers, Eginhard et Suetone. A propos des chapitres 18 a 27 de la Vita Karoli, Les historiens et le latin medieval. Colloque tenu a la Sorbonne les 9, 10 et 11 septembre 1999, cur. M. Goullet – M. Parisse, в Histoire ancienne et medievale 63, Paris 2001, 129-150

M. M. Tischler, Tatmensch oder Heidenapostel: Die Bilder Karls des Grossen bei Einhart und im Pseudo-Turpin, Jakobus und Karl der Grosse. Von Einhards Karlsvita zum Pseudo-Turpin, cur. K. Herbers, в Jakobus-Studien, 14, Tuebingen 2003, 1-37

R. McKitterick, History and memory in the Carolingian world, Cambridge 2004, pp. 28-32

L. Hageneier, Jenseits der Topik. Die karolingische Herrscherbiographie, в Historische Studien, 483, Husum 2004, pp. 32-128

D. Ganz, Einhard’s Charlemagne: the characterisation of greatness, Charlemagne. Empire and Society, cur. J. Story, Manchester – New York 2005, 38-51

H. E. Stiene, Desurgo bei Horaz und Einhart, Rheinisches Museum fuer Philologie, 148, 2005, 423-427

C. Carozzi, Eginhard et les trois fonctions de la royaute, Le Pouvoir au Moyen Age. Ideologies, Pratiques, Representations, cur. C. Carozzi – H. Taviani-Carozzi, Aix-en-Provence 2005, 237-255

K. Scherberich, Zur Suetonimitatio in Einhards vita Karoli Magni, Eloquentia copiosus. Festschrift fuer Max Kerner zum 65. Geburtstag, cur. L. Kery, Aachen 2006, 17-28

R. McKitterick, Karl der Grosse, Darmstadt 2008, pp. 19-32 выступает за раннюю датировку, сразу после 814 г.

D. Ganz, Einhard: identities and silences, Ego Trouble. Authors and Their Identities in the Early Middle Ages, cur. R. Corradini u.a., в Forschungen zur Geschichte des Mittelalters, 15, Wien 2010, 153-160

Общая литература - Comm. Gen.

M. L. Bulst, Verf. Lex., V, 1955, 178-183

Das Einhardkreuz. Vortraege und Studien der Muensteraner Diskussion zum arcus Einhardi, cur. K. Hauck, «Abh. Goettingen» Ser. III, 87 (1974)

Brunhoelzl, I (1975) 318-323

I. Eberl, Verf. Lex., II, 2 1980, 420-425

J. Fleckenstein, Lex. MA, III, 1986, 1737-1739

H. Mordek, Unbekannte Texte zur karolingischen Gesetzgebung. Ludwig der Fromme, Einhard und die Capitula adhuc conferenda, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters, 42, 1986, 461-463

H. Schefers, Studie zu Einhards Heiligen- und Reliquienverehrung, Muenchen (Diss.) 1992

H. Schefers, Einhard – ein Lebensbild aus karolingischer Zeit, Geschichtsblaetter Kreis Bergstrasse, 26, 1993, 25-92

R. Levine, Einhard, German Writers and Works of the Early Middle Ages: 800-1170, cur. W. Hasty – J. Hardin, в Dictionary of Literary Biography, 148, New York u.a. 1995, 27-31

G. Binding, Multis arte fuit utilis. Einhard als Organisator am Aachener Hof und als Bauherr in Steinbach und Seligenstadt, Mittellateinisches Jahrbuch, 30, 1996, 29-46

Einhard. Studien zu Leben und Werk, cur. H. Schefers, в Arbeiten der Hessischen Historischen Kommission, N.F. 12, Darmstadt 1997

Ph. Depreux, Prosopographie de l'entourage de Louis le Pieux (781-840), в Instrumenta, 1, Sigmaringen 1997, pp. 177-182

H. Wagner, Die Aebte des Klosters Seligenstadt im Mittelalter, Archiv fuer mittelrheinische Kirchengeschichte, 53, 2001, 397-403

J. M. H. Smith, Einhard: The Sinner and the Saints, Trans. R. Hist. Soc. Ser. VI, 13, 2003, 55-77

A. Dierkens, Ad instar illius quod Beseleel miro composuit studio. Eginhard et les ideaux artistiques de la “Renaissance carolingienne”, L’autorite du passe dans les societes medievales, cur. J.-M. Sansterre, в Collection de l’ecole francaise de Rome 333 = Bibliotheque de l’Institut belge de rome 52, Bruxelles – Roma 2004, 339-368

D. Ganz, Einhardus peccator, Lay Intellectuals in the Carolingian World, cur. P. Wormald – J. L. Nelson, Cambridge – New York 2007, 37-50

R. Angelini – E. Chiti – F. Contini – L. Lockett, в CALMA, III/2 (2009) 194-196

Упоминания:

Annales de gestis Caroli Magni imperatoris (Саксона Поэта)

Annales regni Francorum

Buch der Koenige alter e und niuwer e

Historiarum libri quattuor (Нитарда)

Translatio s. Alexandri (Рудольфа Фульдского)

Versus (Герварда)

Versus (Герварда)

Versus (Герварда)