Petrus Damiani

(Петр Дамиани)


Жизнь - Vita

Родился в 1007 г. в Равенне (Эмилия-Романья), обучался в Фаэнце (Эмилия-Романья) и Парме (Эмилия-Романья), где и преподавал. Он вступил в монастырь св. Марии ин лидо Адриано и в 1035/36 гг. - в общество отшельников Фонте Авеллана (Анконская Марка, диоцез Кальи). Во время папы Льва IX он посвятил себя реформе духовенства. В 1057 г. папа Стефан IX назначил его кардинал-епископом Остии. Он принимал участие в выборах папы Николая II (1058-1061 гг.), который послал его по поводу патарии в Милан. После смерти папы он принял против антипапы Гонория II (Пьетро Кадалло) сторону папы Александра II. Этот посылал его в 1063 г. во Францию, чтобы он с полномочиями легата принял решение в споре между Клюни (Орден св. Бенедикта, Сона и Луара, диоцещ Макон) и епископом Макона, как и в Тоскану где жители и монахи обвиняли в симонии Петра, епископа Флоренции, по прозвищу "Меццабарба". С разрешения папы Александра II он вернулся в Фонте Авельяно, хотя ему еще и поручали церковные дела. Он скончался в 1072 г. в Фаэнце в монастыре св. Марии Снежной (S. Maria ad Nives) (Орден св. Бенедикта, Эмилия-Романья, диоцез Фаэнца).

Он составил многочисленные письма, в особенности по церковной реформе, жития святых, проповеди и поэмы. Все не приведенные здесь труды находятся в собрании его сочинений, изданных C. Gaetani, B. Petri Damiani monachi ordinis s. Benedicti operum tomus primus, Romae 1606, C. Gaetani, B. Petri Damiani monachi ordinis s. Benedicti operum tomus secundus, Romae 1608 , C. Gaetani, B. Petri Damiani monachi ordinis s. Benedicti operum tomus tertius, Romae 1615, у Миня, Patrologia Latina 144 und 145, в основном по изданию Гаэтани. Его стихи издал наново M. Lokrantz, L'opera poetica di S. Pier Damiani, Stockholm – Goeteborg – Uppsala 1964; проповеди изданы G. Lucchesi, Sancti Petri Damiani Sermones (Corpus Christianorum, Continuatio Mediaevalis, 57), Turnhout 1983.

Труды:

Actus Mediolani de privilegio Romanae ecclesiae

Antilogus contra Iudaeos

Apologeticus ob dimissum episcopatum

Contra clericos aulicos, ut ad dignitates provehantur

Contra clericos regulares proprietarios

Contra errorem Graecorum de processione Spiritus sancti

De abdicatione episcopatus

De brevitate vitae pontificum Romanorum et divina providentia

De coelibatu sacerdotum

De novissimis et Antichristo

De picturis principum apostolorum

De principis officio in coercitione improborum

De sacramentis per improbos administratis

Disceptatio synodalis inter regis advocatum et Romanae ecclesiae defensorem

Epistolae

Liber Gomorrhianus

Liber Gratissimus

Rhetoricae declamationis invectio in episcopum monachos ad saeculum revocantem ad Gislerium episcopum Auximanum

Vita beati Romualdi

Vita sancti Mauri

Vita sancti Odilonis

Vita sancti Rodulphi episcopi Eugubini et s. Dominici Loricati

Общая литература - Comm. Gen.

N. Tamassia, Le opere di San Pier Damiano. Note per la storia giuridica del secolo XI, Istituto veneto di scienze, lettere ed arti. Atti. Classe di scienze morali e lettere 62 (1902-1903) 881-908 переиздано в N. Tamassia, Scritti di storia giuridica, 2, Padova 1967, 649-670

J. Riviere, Saint Pierre Damien et les droits politiques du Pape, Bulletin de litterature ecclesiastique 9-10 (1923) 360-366

A. H. Krappe, An Italian Legend in Pierre Damian, Romanic Review 15 (1924) 94-99

O. Blum, St. Peter Damian. His Teaching on the Spiritual Life, Washington 1947

O. Blum, The Monitor of the Popes: St. Peter Damian, Studi Gregoriani per la storia di Gregorio VII e della riforma gregoriana 2 (1947) 459-476

P. Palazzini, Note di diritto romano in S. Pier Damiano, Studia et documenta historiae et iuris 13-14 (1948) 235-268

P. Dabin, Le sacerdoce royal des fideles dans la tradition ancienne et moderne, Paris 1950, 203-208

F. Dressler, Petrus Damiani. Leben und Werk (Studia Anselmiana, 34), Rom 1954

J. Gonsette, Pierre Damien et la culture prophane, Louvain – Paris 1956

G. Miccoli, Il problema delle ordinazioni simoniache e le sinodi Lateranensi del 1060 e 1061, Studi Gregoriani per la storia di Gregorio VII e della riforma gregoriana 5 (1956) 33-81

P. Palazzini, Il diritto come strumento di riforma ecclesiastica in S. Pier Damiani, Roma 1956

J. J. Ryan, Saint Peter Damiani and his Canonical Sources. A preliminary study in the antecedents of the Gregorian reform (Pontifical Institute of Mediaeval Studies. Studies and texts, 2), Toronto 1956

J. Leclercq, Documents inedits sur Saint Pierre Damien, Rivista di storia della Chiesa in Italia 11 (1957) 106-113

J. Leclercq, Saint Damien ecrivain, Convivium, N. Ser. 4 (1957) 385-399

K. Reindel, Studien zur Ueberlieferung der Werke des Petrus Damiani I, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters 15 (1959) 23-102

J. Leclercq, Saint Pierre Damien. Ermite et homme d'Eglise, Roma 1960 имеется и итальянское издание 1972 г. (см. ниже)

G. Miccoli, Pietro Igneo. Studi sull'etа gregoriana, Roma 1960 Register

K. Reindel, Studien zur Ueberlieferung der Werke des Petrus Damiani II, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters 16 (1960) 73-154

M. Della Santa, Ricerche sull'idea monastica di San Pier Damiano, Arezzo 1961

G. Lucchesi, Clavis S. Petri Damiani, в Studi su san Pier Damiani in onore del cardinale A. G. Cicognani, Faenza 1961, 249-407

G. Miccoli, Theologie de la vie monastique chez Saint Pierre Damiani, в Theologie de la vie monastique. Etudes sur la tradition patristique (Theologie, 49), Paris 1961, 459-48

A. Zini, La fortuna di san Pier Damiani nel Petrarca e nel Boccaccio, в Studi su san Pier Damiani in onore del cardinale A. G. Cicognani, Faenza 1961, 135-165

K. Reindel, Studien zur Ueberlieferung der Werke des Petrus Damiani III, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters 18 (1962) 317-417

R. Bultot, La doctrine du mepris du monde. 4: Le XIe siecle, 1: Saint Pierre Damien, Louvain – Paris 1963

S. Boesch Gajano, Storia e tradizione vallombrosane, Bullettino dell'Istituto storico italiano per il Medio Evo 76 (1964) 150-154

O. Capitani, Esiste un'etа gregoriana?, Rivista di storia e letteratura religiosa 1 (1965) 471-472

O. Capitani, S. Pier Damiani e l'istituto eremitico, в L'eremitismo in Occidente nei secoli XI e XII. Atti della seconda Settimana internazionale di studio, Mendola (30 Agosto - 6 Settembre 1962), Milano 1965, 122-159

G. Miccoli, Chiesa Gregoriana. Ricerche sulla riforma del secolo XI, Firenze 1966 (переиздание Roma 1999), 8-14, 93-126

G. Alberigo, Cardinalato e collegialitа. Studi sull'ecclesiologia tra l'xi e il xiv secolo (Testi e ricerche di scienze religiose, 5), Firenze 1969, 36-42

J. K. M. Woody, Sagena piscatoris: Petrus Damiani and the Papal Election Decree of 1059, Viator 1 (1970) 33-54

J. Chelini, Les femmes dans la societe medievale au temps de la Comtesse Mathilde а travers l'oeuvre de Pierre Damien, в Studi Matildici. Atti e memorie del II Convegno di Studi Matildici, Modena-Reggio Emilia, 1-2-3 maggio 1970 (Deputazione di storia patria per le antiche provincie modenesi. Biblioteca. Nuova serie, 16), Modena 1971, 295-305

W. Ferretti, Il posto dei laici nella Chiesa secondo s. Pier Damiani, в San Pier Damiano nel IX centenario della morte. (1072-1972), 2, Cesena 1972, 233-277

M. Fois, I compiti e le prerogative dei cardinali vescovi secondo Pier Damiani nel quadro della sua ecclesiologia primaziale, Archivum historiae Pontificiae 10 (1972) 25-105

H. P. Laqua, "Refloreat disciplina": ein Erneuerungsmotiv bei Petrus Damiani, в San Pier Damiano nel IX centenario della morte. (1072-1972), 2, Cesena 1972, 279-290

J. Leclercq, San Pier Damiano. Eremita e uomo di chiesa, Brescia 1972 итальянское издание книги 1960 г.

G. Lucchesi, Per una vita di San Pier Damiani. Componenti cronologiche e topografiche, в San Pier Damiano nel IX centenario della morte. (1072-1972), 2, Cesena 1972, 13-161

G. Spinelli, La data dell'ordinazione sacerdotale di s. Pier Damiani, Benedictina 19 (1972) 595-605

C. Violante, Studi sulla cristianitа medievale, Milano 1972

J. Leclercq, Saint Pierre Damien et les femmes, Studia monastica 15 (1973) 270-283

G. Montanari, San Pier Damiano in Dante e Petrarca. Interpretazione storica e teologica, в San Pier Damiano nel IX centenario della morte, 3, Cesena 1973, 5-179

C. Somigli, San Pier Damiani e la Pataria, в San Pier Damiano nel IX centenario della morte, 3, Cesena 1973, 193-206

A. Granata, Contributo alla conoscenza del lessico in S. Pier Damiani: "Dispensatio", Istituto lombardo. Accademia di scienze e lettere. Rendiconti. Classe di lettere e scienze morali e storiche 108 (1974) 715-755

M. Maccarrone, La teologia del primato romano del secolo XI, в Le istituzioni ecclesiastiche della 'societas Christiana' dei secoli xi-xii. Papato, cardinalato ed episcopato. Atti della quinta Settimana internazionale di studio, Mendola 26-31 agosto 1971, Milano 1974, 21-122 о данном тексте стр. 63-81

R. Bultot, Quelques reflexions а propos de l'historiographie de S. Pierre Damien, Revue d'histoire ecclesiastique 70 (1975) 743-749

A. Cantin, Le sciences seculieres et la foi. Les deux voies de la science au jugement de S. Pierre Damien (1007-1072), Spoleto 1975

A. Cantin, Saint Pierre Damien et la culture de son temps, Studi Gregoriani per la storia della Libertas Ecclesiae 10 (1975) 245-285

R. Gregoire, San Pier Damiani e la teologia del suo tempo, Studi Gregoriani per la storia della Libertas Ecclesiae 10 (1975) 221-243

E. Pasztor, San Pier Damiani, il cardinalato e la formazione della Curia romana, Studi Gregoriani per la storia della Libertas Ecclesiae 10 (1975) 317-339 переиздано в E. Pasztor, Onus Apostolicae Sedis. Curia Romana e cardinalato nei secoli XI-XV, Roma 1999, 29-46

G. Picasso, Il ricordo di Sant'Ambrogio nelle opere di san Pier Damiani, Archivio ambrosiano 27 (1975) 11-122

K. Reindel, Petrus Damiani und seine Korrespondenten, Studi Gregoriani per la storia della Libertas Ecclesiae 10 (1975) 203-219

E. Werner, Pietro Damiani e il movimento popolare del suo tempo, Studi Gregoriani per la storia della Libertas Ecclesiae 10 (1975) 287-315 переиздано в E. Werner, Religion und Gesellschaft im Mittelalter, Spoleto 1995

H. P. Laqua, Traditionen und Leitbilder bei dem Ravennater Reformer Petrus Damiani, Muenster 1976

L. K. Little, The personal Development of Peter Damian, в Order and Innovation in the Middle Ages. Essays in Honor of Joseph R. Strayer, сост. W. C. Jordan – B. McNab – T. F. Ruk, Princeton 1976

K. Reindel, Neue Literatur zu Petrus Damiani, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters 32 (1976) 405-443

D. Balboni, L'abate Costantino Gaetani (1568-1650) editore delle opere di s. Pier Damiani (1606-1640), в Ascetica cristiana e ascetica giansenista e quietista nelle regioni di influenza avellanita. Atti del I Convegno del Centro di Studi Avellaniti, Fonte Avellana 1977, 111-125

M. Goodich, The Unmentionable Vice. Homosexuality in the Later Medieval Period, St. Barbara, Cal. – Oxford 1979, 29-31

P. Palazzini, Influssi damianei ed umbertini nell'azione e legislazione dei papi pregregoriani contro la simonia da papa Clemente II a Niccolo II, в Fonte Avellana nella societa dei secoli XI e XII. Atti del II Convegno del Centro di Studi Avellaniti, Fonte Avellana 1979, 7-41

B. Calati, Pierre Damien, в Dictionnaire de spiritualite ascetique et mystique, 12/2, Paris 1986, 1561-1566

K. F. Morrison, Peter Damian on King and Pope: an Exercise in Association by Contrast, в Kings and Kingship, сост. J. Rosenthal, Binghamton 1986, 89-112

P. Palmeri, Perfectio e Contemptus saeculi in Pier Damiani, Schede medievali. Rassegna dell'Officina di Studi Medievali 11 (1986) 331-344

M. Palma – P. Supino Martini, Desiderio e s. Pier Damiani: osservazioni su di una testimonianza scritta, Nuovi Annali della Scuola speciale per archivisti e bibliotecari. Roma – Firenze 1 (1987) 225-229

Ch. Lohmer, Ausgewaehlte Aspekte der mittelalterlichen Ernaehrung fuer Moenche, untersucht am Beispiel der monastischen Bestimmungen des Petrus Damiani, Aktuelle Ernaehrungsmedizin. Klinik und Praxis 13 (1988) 179-182

I. M. Resnick, Peter Damian on Cluny Liturgy and Penance, Journal of Religious History 15 (1988) 61-75

A. Gattucci, San Pier Damiani, il matrimonio, la castitа e l'esemplaritа animalesca, Studi medievali, Ser. III 30 (1989) 697-747

V. Honemann, в Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, 7, Berlin - New York (2 изд.) 1989, 501-504 о ранних немецких переводов отдельных трудов и отрывков

Ch. Lohmer, Heremi conversatio. Studien zu den monastischen Vorschriften des Petrus Damiani (Beitraege zur Geschichte des alten Moenchtums und des Benediktinertums, 39), Muenster 1991

Ch. Lohmer, Ordo und Heilserwartung bei Petrus Damiani, в Papsttum, Kirche und Recht im Mittelalter. Festschrift fuer Horst Fuhrmann zum 65. Geburtstag, сост. H. Mordek, Tuebingen 1991, 174-186

P. Palazzini, Fonte Avellana e Pier Damiani, в Le Abbazie delle Marche. Storia e arte, Roma 1992, 127-158

Th. Wuensch, Spiritalis intelligentia. Zur allegorischen Bibelinterpretation des Petrus Damiani, Regensburg 1992

N. D'Acunto, Riflessioni sulla tematica del lavoro nella vita e nell'opera di San Pier Damiani, в Il lavoro nella storia. Atti del XVII Convegno del Centro di Studi Avellaniti, Fonte Avellana 1993, 67-87

G. Tabacco, Spiritualitа e cultura nel Medioevo, Napoli 1993, 167-184, 249-266, 267-285

M. Grandjean, Laics dans l'Eglise. Regards de Pierre Damien, Anselm de Cantorbery, Yves de Chartres, Paris 1994

G. Spinelli, San Pier Damiani e Montecassino, в L'eta dell'abate Desiderio: Storia, arte e cultura. Atti del IV Convegno di Studi sul Medioevo Meridionale (Montecassino-Cassino, 4-8 ottobre 1987), III/1 (Miscellanea Cassinese, 67), сост. F. Avagliano – S. Adacher, Montecassino 1994, 181-214

N. D'Acunto, Tensioni e convergenze tra monachesimo vallombrosano papato e vescovi nel secolo XI, в I Vallombrosani nella societа italiana dei secoli XI e XII. Atti del I Colloquio Vallombrosano (Vallombrosa, 1993), Vallombrosa 1995

S. Freund, Studien zur literarischen Wirksamkeit des Petrus Damiani. Anhang: Johannes von Lodi, Vita Petri Damiani (Monumenta Germaniae Historica, Studien und Texte, 13), Hannover 1995

G. Fornasari, Medioevo riformato del secolo XI. Pier Damiani e Gregorio VII (Nuovo Medioevo, 42), Napoli 1996

S. Freund, Forschungen zu Petrus Damiani, 1983-1995, Revue Mabillon 7 (1996) 289-299

N. D'Acunto, Pier Damiani, la santitа benedettina e gli amici cassinesi, в I fiori e i frutti santi. S. Benedetto, la Regola, la santitа nelle testimonianze dei manoscritti cassinesi, сост. M. Dell'Omo, Milano - Montecassino 1998, 81-94

N. D'Acunto, I laici nella chiesa e nella societа secondo Pier Damiani. Ceti dominanti e riforma ecclesiastica nel secolo XI, Roma 1999

U. Facchini, San Pier Damiani: L'eucologia e le preghiere. Contributo alla storia dell'eucologia medievale - Studio critico e liturgico-teologico (Bibliotheca Ephemerides Liturgicae, Subsidia, 109), Roma 2000

E. D'Angelo, San Pier Damiani: Liber Gomorrhianus. Omosessualitа ecclesiastica e riforma della Chiesa, Alessandria 2001

G. Fornasari, Zwischen Neurose und Heiligkeit – der Fall des Petrus Damiani, в Bayern und Italien. Politik, Kultur, Kommunikation (8.-15. Jahrhundert). Festschrift fuer Kurt Reindel zum 75. Geburtstag (Zeitschrift fuer bayerischen Landesgeschichte, Beiheft, Reihe B, 18), сост. H. Dopsch – St. Freund – A. Schmid, Muenchen 2001, 149-170

Ch. Lohmer, Deutsches Archiv fuer Erforschung des Mittelalters 58 (2002) 660-661 Рецензия на Facchini 2000

O. Schoenbeck, Peter Damian and the Rhetoric of an Ascetic, в Latin Culture in the Eleventh Century. Proceedings of the Third International Conference on Medieval Latin Studies, II, II (Publications of the Journal of Medieval Latin, 5/2), сост. M. W. Herren – C. J. McDonough – R. G. Arthur, Turnhout 2002, 350-370

I. van 't Spijker, Peter Damian and the Homo Interior: Life as a work of Art, в Latin Culture in the Eleventh Century. Proceedings of the Third International Conference on Medieval Latin Studies, II, II (Publications of the Journal of Medieval Latin, 5/2), сост. M. W. Herren – C. J. McDonough – R. G. Arthur, Turnhout 2002, 464-475

P. Cavina, Pier Damiani tra esperienza giuridica e tensione eremitica. La concordia di Gamugno e Acereta (1060-1061?) e l'enfiteusi del vescovo faentino Pietro (1063), в Ovidio Capitani quaranta anni per la storia medioevale, 1, сост. M. C. De Matteis, Bologna 2003, 157-174

Ch. Lohmer, "Quod ex dictis patrum indagare potuerim – Was ich in den Worten der Vaeter aufspueren konnte ...". Die Bedeutung der Patristik fuer die Ekklesiologie des Petrus Damiani, в Vaeter der Kirche. Ekklesiales Denken von den Anfaengen bis in die Neuzeit. Festgabe fuer Hermann Josef Sieben SJ zum 70. Geburtstag, сост. J. Arnold, Paderborn 2004, 583-601

U. Longo, "Inter scripturas mereretur autenticas reservari". Identitа del testo e tradizione manoscritta delle opere di Pier Damiani, Sanctorum. Rivista dell'Associazione per lo Studio della Santitа, dei Culti e dell'Agiografia 1 (2004) 97-112

A. Cantin, Saint Pierre Damien (1007-1072). Autrefois – aujourd'hui, Paris 2006

R. Benericetti, L'eremo e la cattedra. Vita di san Pier Damiani (Ravenna 1007 – Faenza 1072), Milano 2007

U. Facchini, Pier Damiani, un padre del secondo millennio. Bibliografia 1007-2007 (Opere di Pier Damiani, Complementi), Roma 2007

U. Longo, Le opere agiografiche attribuite a Pier Damiani da ritenersi spurie, Benedictina 54 (2007) 253-266

Ch. Lohmer, Pseudoepigraphica of Peter Damian: Truly and Falsely Attributed Works of a Church Reformer, в Proceedings of the Twelfth International Congress of Medieval Canon Law. Washington, D.C. 1-7 August 2004 (Monumenta Iuris Canonici. Series C: Subsidia, 13), сост. U.-R. Blumenthal – K. Pennington – A. A. Larson, Citta del Vaticano 2008, 109-126

Pier Damiani, l'eremita, il teologo, il riformatore (1007-2007). Atti del XXIX Convegno del Centro Studi e Ricerche Antica Provincia Ecclesiastica Ravennate. Faenza – Ravenna, 20-23 settembre 2007, сост. M. Tagliaferri, Bologna 2009

H. Beyer, Autorschaft bei Petrus Damiani. Eremitische Inspiration und ihre Vermittlung im Brief, Fruehmittelalterliche Studien 44 (2010) 187-226

N. D'Acunto, Prospettive sulla figura e sull'opera di Pier Damiani nelle pubblicazioni per il millenario della sua nascita, Rivista di storia della Chiesa in Italia 64 (2010) 538-549 обозрение литературы

J. Howe, Did St. Peter Damian die in 1073? A new perspective on his final days, Analecta Bollandiana 128 (2010) 67-86

W. D. McCready, Odiosa sanctitas. St Peter Damian, Simony, and Reform (Mediaeval Law and Theology, 4), Toronto 2011

P. Ranft, The Theology of Peter Damian. "Let Your Life Always Serve as a Witness", Washington 2012

U. Longo, Percorsi editoriali delle opere di Pier Damiani. Considerazioni storiografiche e metodologiche preliminari, в Per Enzo. Studi in memoria di Vincenzo Matera, сост. L. Capo – A. Ciaralli, Firenze 2015, 171-180 об истории изданий 16.-19. вв.

C. Ciccopiedi, The Miracle in Peter Damian. The Flexibility of a Concept, Revue d'histoire ecclesiastique 114 (2019) 590-614

U. Longo, Introduzione generale: Pier Damiani e l'agiografia, в Pier Damiani: Vite (Opere di Pier Damiani, 3), Roma 2020, 7-282

G. Mursell, The Bonds of Love. St. Peter Damian's Theology of the Spiritual Life, Washington, D.C. 2021

G. I. Gargano, Il mistero brilla di luce inaccessibile. La spiritualitа di Pier Damiani, Cittа del Vaticano 2022

Упоминания

Collectanea (Иоанна Лауденция)

Collectio septuaginta quattuor titulorum

De Gallica Domni Petri Damiani profectione et eius ultramontano itinere

De vita et virtutibus sancti Odilonis abbatis (Лотсальда Клюнийского)

Synode in Pavia 1049

Synode in Rom 1051

Vita beati Petri Damiani (Иоанна Лауденция)