Abbo Sangermanensis, aut Abbo Parisiensis, aut Abbo Cernuus

(Аббон Горбатый) (Аббон Парижский)


Жизнь - Vita.

Abbo Sangermanensis, aut Abbo Parisiensis, aut Abbo Cernuus (фр. Abbon de Saint-Germain-des-Pres, ou Abbon le Courbe; англ. Abbo of Saint-Germain, or Abbo the Crooked; рус. Аббон Горбатый, или Сгорбленный) (сер. IX в. - не позднее 923 г.) - монах-бенедиктинец из аббатства Сен-Жермен-де Пре (Париж). То немногое, что о нём известно, почёрпнуто из его труда, дополненное кое-какими деталями из других источников (См. Viking Attacks on Paris: The Bella Parisiacae Urbis of Abbo of Saint-Germain-des-Pres. Edition, translation and introduction by Nirmal Dass. Peeters Publishers, 2007. P.1). В посвящении к своей поэме он называет себя уроженцем Нейстрии (совр. Нормандия), юным монахом и диаконом (conlevita) из аббатства Сен-Жермен-де Пре (Париж). Также известно, что он был учеником Эмуина (лат. Aimoin) (Эмуин - монах-бенедиктинец и преподаватель школы при монастыре аббатства Сен-Жермен-де Пре, начиная не позднее 845 г. Подобно своему ученику, Эмуин также подробно излагает события двух предыдущих походов викингов на Париж в 857 и 858 г.г., под предводительством конунгов Бьёрна Железнобокого и Хестинга (Хостейна). Подр. см. Carroll Gillmor, «Aimoin’s Miracula Sancti Germani and the Viking Raids on Saint denis and Saint-Germain-des-Pres”, in The Normans and Their Adversaries at War: Essays in Memory of C.Warren Hollister, ed. Richard P. Abels (Woodbridge, England; Rochester, N.Y.: Boydell Press, 2002), 103-28) – главы школы при монастыре, а позднее (с 872 г.) - архивариуса и главы монастырского скриптория вышеуказанного аббатства. Далее, имеется запись в монастырских книгах от 25 февраля 914 г. (или 919 г.) о смотрителе странноприимного дома при монастыре по имени «Аббон». В некрологе того же аббатства есть упоминание о том, что «Аббо» умер 9 марта, при этом запись о годе отсутствует (См. «Necrologium S.Germani”, в Les obituaries de la province de Sens, vol.I,1, ed. Auguste Molinier (Paris: Receuil des historiens de la France, Obituaires, 1902), 253). Предполагается, что он умер где-то после 922 г., после записи им его проповедей по настоянию Фульрада, епископа Парижа (занимал кафедру 921-927 г.г.) и Фротара, епископа Пуатье (ок.900 г.).

Автор поэмы "De bellis Parisiacae urbis", aut "Bella Parisiacae urbis", aut "De Bello Parisiaco Libri Tres" (рус. "Об осаде города Парижа", или "Войны города Парижа в трёх книгах"), написанной предположительно до 897 г. Как следует из названия, поэма состоит из трёх частей (книг) и описывает осаду Парижа норманнамми в 885-886 г.г., с последующими событиями вплоть до 896 г. Поэма написана т.н. дактильным гекзаметром и состоит из 1393 строк, из которых первая часть (книга) включает в себя 660 строк, вторая – 618, а третья – 115 соответственно.

Поэма дошла до нашего времени полностью только в одном списке, хранящемся ныне в Bibliotheque nationale de France, MS lat. 13833. Манускрипт состоит из 43 пергаментных листов, in quarto, по 18 строк на лист.

Рукописи – Mss.

Bella Parisiacae urbis, MS lat. 13833. Bibliotheque nationale de France

Издания – Edd.

Petrus Pithoeus (Pierre Pithou), Annalium et historiae Francorum ab anno Christi DCCVIII. ad annum DCCCCXC. scriptores coaetanei XII. Nunc primum in lucem editi ex bibliotheca P. Pithoei. Claudium Chappelet (Claude Chappelet), Parisiis (Paris), M.D.LXXXVIII [1588], tom 1, pp.59-79. [libri duo]

2 editio: Annalium, etc. Nunc autem in Germania denuo impressi. Andreae Wecheli Andre Wechel Claudium Marnium (Claude de Marne) & Joann. Aubrium (Jean Aubry), MDXCIIII [1594], tome 1, pp. 59-79. [libri duo]

3 editio: Historiae Francorum ab anno Christi 900 ad ann. 1285 scriptores veteres xi. In quibus Glaber, Helgaudus, Sugerius abbas, M. Rigordus, Guillermus Brito, Guillermus de Nandis & anonyni alij, extrema stirpis Carolinae et Capetiorum regum res gestas usque ad Philippum, D. Ludovici filium regem, explicantes. Ex bibliotheca P. Pithoei nunc primum in lucem dati. Francofurti, de Marne & Aubry, 1596, tome 1, pp. 59-79. [libri duo]

Iacobi du Breul (Jacques Du Breul). Aimoini Monachi inclyti coenobii D. Germania Pratis libri quinque de gestis Francorum ; eiusdem Aimoini libri duo, de inuentione corporis S. Vincentij ... . Abbonis discipuli Aimoini libri duo ... . Chronicon Casinense Leonis Marsicani cardinalis ... omnia autem studio et opera fratris Iacobi du Breul. Ambrosium & Hieronymum Drouart, Parisiis (Paris), 1602. [libri duo]

2 editio: Aimoini monachi inclyti coenobii D. Germani a Pratis, Libri quinque de gestis Francorum. Abbonis ... de obsessa a Nortmannis Lutecia. Chronicon Casinense Leonis Marsicani etc. Omnia autem studio et opera fratris Iacobi du Breul. Ambrosium & Hieronymum Drouart, sub scuto Solari via Iacobaea. Parisiis (Paris), 1603 (Parisiis : ex typographia Dionysii Binet, decimo septimo Augusti 1602). [libri duo]

Andreas Duchesnius (Andre Duchesne). Historiae Normannorum scriptores antique. Robertum Fouet. Parisiorum (Paris), M.DC.XIX [1619], pp. 35-48. [libri duo]

Andreas Duchesnius (Andre Duchesne). Historiae Francorum scriptores a Pipino Caroli M. Imp. Patre. Sebastiani Cramoisy. Parisiorum (Paris), M.DC.XXXVI [1636], tomus II, pp. 499-523. [libri duo]

Jean Du Bouchet. La Veritable origine de la seconde et troisiesme lignee de la Maison royale de France, justifiee par plusieurs chroniques et histoires anciennes d'auteurs contemporains, epistres des souverains pontifes et autres grands personnages... par le sieur Du Bouchet... Mathurin Du Puis. Paris, M.DC.XLVI [1646], pp. 266-306. [libri duo]

Martin Bouquet. Recueil des historiens des Gaules et de la France. Volume VIII. Paris, MDCCLII [1752], pp. 3-26. [libri duo]

Toussaint Du Plessis. Nouvelles annales de Paris, jusqu'au regne de Hugues-Capet. On y a joint le poeme d'Abbon sur le fameux siege de Paris par les Normans en 885 et 886... avec des notes... par Dom Toussaints Du Plessis. Veuve Lottin & J.H.Butard. Paris, M.DCC.LIII [1753], pp. 225-351. [libri duo]

Nicolas Rodolphe Taranne. Le siege de Paris par le Normands en 885 et 886 : poeme d'Abbon. Paris : A l'Imprimerie Royale, 1834.

Georg Heinrich Pertz. Abbonis De bello Parisiaco libri III. Monumenta Germaniae historica. Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum separatim editi 2. Hannoverae : impensis bibliopolii Hahniani, 1871.

Paul von Winterfeld, Abbonis Bella Parisiacae Urbis. Monumenta Germaniae historica. Poetae Latini aevi Carolini IV. Berlin: Weidmannos, 1899, pp. 72-122.

Waquet, Henri. Le siege de Paris par les Normands : poeme du IXe siecle. Les classiques de l'histoire de France au Moyen Age. Paris : Les belles lettres, 1942.

2 editio: Le siege de Paris par les Normands : poeme du IXe siecle. Les classiques de l'histoire de France au Moyen Age. Paris : Les belles lettres, stampa 1964.

Anton Pauels, Abbo von Saint-Germain-des-Pres, Bella Parisiacae Urbis. Lateinische Sprache und Literatur des Mittelalters, Buch I. Frankfurt am Main, Peter Lang, 1984.

Anthony Adams & A.G.Rigg. A Verse Translation of Abbo of St. Germain’s ”Bella Parisiacae urbis”. The Journal of Medieval Latin. Volume 14 (2004). Turnhout: Brepols Publishers, 2004, pp. 1-68.

Nirmal Dass, Viking Attacks on Paris: The "Bella Parisiacae Urbis" of Abbo of Saint-Germain-des-Pres. Dallas medieval texts and translations 7. Leuven: Peeters Publishers, 2007.

Donatella Manzoli. L' assedio di Parigi / Abbone di Saint-Germain. Scrittori latini dell'Europa medievale 10. Ospedaletto : Pacini, 2012.

Переводы – Transl.

Фр.

Francois, M. Guizot. Collection des Memoires relatifs a l'Histoire de France. VI Livraison. J. L. Briere. Paris, 1824, pp. 1-66. [libri duo]

Waquet, Henri. Le siege de Paris par les Normands : poeme du IXe siecle. Les classiques de l'histoire de France au Moyen Age. Paris : Les belles lettres, stampa 1964. [libri duo]

Johannes Steenstrup. Les invasions normandes en France. Paris: Albin Michel, 1969, pp. 232-282. [libri duo]

Нем.

Anton Pauels, Abbo von Saint-Germain-des-Pres, Bella Parisiacae Urbis. Lateinische Sprache und Literatur des Mittelalters, Buch I. Frankfurt am Main, Peter Lang, 1984. [liber primus]

Англ.

Anthony Adams & A.G.Rigg. A Verse Translation of Abbo of St. Germain’s ”Bella Parisiacae urbis”. The Journal of Medieval Latin. Volume 14 (2004). Turnhout: Brepols Publishers, 2004, pp. 1-68.

Nirmal Dass, Viking Attacks on Paris: The "Bella Parisiacae Urbis" of Abbo of Saint-Germain-des-Pres. Dallas medieval texts and translations 7. Leuven: Peeters Publishers, 2007.

Ит.

Donatella Manzoli. L' assedio di Parigi / Abbone di Saint-Germain. Scrittori latini dell'Europa medievale 10. Ospedaletto: Pacini, 2012.

Литература – Comm.

Ute Onnerfors. 22 Predigten : kritische Ausgabe und Kommentar / Abbo von Saint-Germain-des-Pres. Lateinische Sprache und Literatur des Mittelalters 16. Frankfurt am Main, Peter Lang, 1985.

Jean Petitjean. Abbon l’humble: son poeme sur le siege de Paris par les Normands. Annales de la faculte de Caen 4 (1988), pp. 61-74.

Jean Renaud. Les Vikings et la Normandie. Rennes: Editions Ouest-France, 1989.

Patrizia Lendinara. The Third Book of the ”Bella Parisiacae Urbis” by Abbo of Saint-Germain-des-Pres and its Old English gloss. Anglo-Saxon England.   Volume 15 (1986). Cambridge University Press, 1986, pp. 73-89.

MacLean, Simon. Kingship and Politics in the Late Ninth Century: Charles the Fat and the end of the Carolingian Empire. Cambridge University Press, 2003.